از جمعیت شیر و خورشید ایران چه می دانید ؟

از جمعیت شیر و خورشید ایران چه می دانید ؟

بخشی از اولین جلسه دوره آموزش کمک های اولیه،  اختصاص به تاریخچه  شکل گیری نهاد امداد و کمک های اولیه در ایران دارد. در ابتدا فکر نمی ‌کنی که این تاریخچه،  جذابیتی داشته باشد،  اما وقتی استاد گرامی شروع آن را با این سئوال آغاز می کند که : " فکر می کنید ریشه هلال احمر در ایران مربوط به چه زمانی است ؟ " به فکر فرو خواهی رفت و در می‌یابی از تاثیر گذارترین نهادهای کشور که در بدترین شرایط به کمک مردم می آید هیچ نمی دانی. از بیشتر شرمنده خواهی شد،  وقتی از سابقه تاریخی چنین نهاد بیشتر بدانی .

باری! ضروری دیدم که  بخشی کوچکی از اطلاعات  موجود در رابطه با گذشته فرشتگان امداد رسان کشورم را با دوستانم در میان بگذارم .

---------------------------------------------

بهتر است کمی به پیش‌تر ها برگردیم .

سال 1859، جنگی خونین در جنوب ایتالیا رخ داده بود و " هانری دونان "، تاجری سوئیسی در سفر تجاری خود به ایتالیا شاهد هزاران مجروحی بود که در پی آن جنگ، نیاز به حمایت و کمک داشتند.  " دونان " به کمک همراهان خود و مردم محلی تلاش سختی را برای کمک به بازماندگان مجروح بکار گرفتند. در پی این رویداد، ایده نیاز به وجود نهادی که بتواند در مواقع سخت به کمک مردم بیاید، در فکر " هانری دونان " شکل گرفت .
وی خاطرات و ایده های خود را در کتابی با عنوان " خاطره ای از سولفورینو " درج کرد . ایده های او سرمنشا شکل گیری " کمیته بین  المللی صلیب سرخ " در سال 1863 میلادی شد .

در ابتدا، چندین کشور وارد این کمیته شدند و تصمیم گرفتند که کمیته های کمک رسان خود را د رتمامی کشورهای جهان توسعه دهند . فعالیت های کمیته بین المللی صلیب سرخ با نشانی برگرفته از پرچم سویس رسمیت پیدا کرد .

پرجم سویس شامل صلیبی به رنگ سفید در زمینه ای سرخ بود که با معکوس کردن آن نشان صلیب سرخ بوجودآمد .

در سال 1876 میلادی ( 1255 شمسی ) ، دولت امپراتوری عثمانی که خود را رهبر جهان اسلام می‎‌دانست تصمیم گرفت تشکلی مستقل در راستای صلیب سرخ بوجود آورد و تابع صلیب سرخ نباشد و بر همین اساس دولت مذکور با معکوس کردن نشان و رنگ پرچم عثمانی " هلال احمر " را پایه گذاری کرد .

در ایران نیز ضرورت تاسیس چنین نهادی به حدود بیش از 100 سال قبل باز می گردد .

تا سال 1906 میلادی ( 1285 شمسی )  ایران در هیچ یک از کنفرانس های بین المللی صلیب سرخ نماینده نداشته است .

درسال 1906 میرزا صمد خان ممتاز السلطنه به دستور نصراله مشیر الدوله ( صدراعظم مظفرالدین  ) برای شرکت در کنفرانس بین المللی صلیب سرخ معرفی شد . با تلاش و سیاست ورزی  وی نه تنها نشان شیر و خورشید سرخ بعنوان نشان ایران بلکه هلال احمر بعنوان نشان پادشاهی عثمانی مورد قبول کنفرانس مذکور قرار می گیرد . ( باید توجه داشت در آن دوره تاریخی شرایط اروپا در حالت تشنج سیاسی قرار داشت و دولتهای وقت اروپایی با امپراتوری عثمانی در مجادله بودند . تحولات بعدی موجب وقوع جنگ جهانی اول شد و پادشاهی عثمانی برای همیشه از روزگار محو گردید . )  

  در سال 1301 خورشیدی ( 1922 میلادی ) دکتر امیر اعلم با الهام از اساسنامه صلیب سرخ جهانی ، نظامنامه اساسی ( اساسنامه ) جمعیت را تدوین و در اختیار احمد شاه قاجار قرار داد و در اسفند ماه همان سال 

اساسنامه مذکور توسط ولیعهد وقت " محمد حسن میرزای قاجار " قرار به امضا رسید.  

اولین جلسه رسمی کمیته مرکزی جمعیت در مرداد ماه سال 1302 ( 1923 ) تشکیل شد .

این جمعیت با وظیفه امداد رسانی در حوادث غیر مترقبه ، کمک های اولیه ، تاسیس مراکز درمانی ، تهیه دارو و تجهیزات پزشکی ، تربیت پرستار ، نگهداری از کودکان بی سرپرست تاسیس شد .

نشان " شیروخورشید سرخ "  بعنوان نشان جمعیت شیر و خورشید ایران ، در سال 1929 میلادی ( 1308 شمسی )  و در سومین کنوانسیون ژنو که پس از پایان جنگ جهانی اول در سویس برگزار شد. به رسمیت شناخته شد

در چهارم سپتامبر سال 1980 ( پس از انقلاب اسلامی سال 1357 ) حکومت اسلامی رسما استفاده از نشان شیر و خورشید را کنار گذاشت و نشان جمعیت شیروخورشید به هلال احمر تغییر کرد .

جالب است بدانید، نشان شیروخورشید همچنان بعنوان نشان رسمی ایران مورد تایید مجامع بین المللی ( از جمله فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر ) قرار دارد .

جمعیت شیر و خورشید سرخ، از اولین دوره فعالیت خود به ریاست رضا شاه پهلوی تا زمان تغییر به هلال احمر بعنوان یکی از پر تلاش ترین نهادهای امداد در ایران و منطقه شناخته می شود . در طی این دوران بخصوص در دوران پهلوی اول مراکز درمانی زیادی بنام شیروخورشید در شهرهای مختلف ایران راه اندازی می شود . در کنار امور درمان و امداد ، این سازمان به تربیت کادرهای پرستاری نیز می پردازد

تهیه و تنظیم از سعید صبور